Zo ben ik nu eenmaal!

Dit boek over persoonlijkheid Zo Ben Ik Nu Eenmaal! verscheen voor het eerst in 2004, toen ik nog Arbeid & Organisatiepsychologie studeerde aan de VU in Amsterdam. Het werd mij tijdens mijn stage aangeraden als toegankelijke manier om meer te leren over verschillende persoonlijkheidstypes, iets dat in mijn studierichting niet uitgebreid aan bod kwam. Van dit boek zijn inmiddels al meer dan 100.000 exemplaren verkocht, een bestseller dus!

Heb jij in je omgeving te maken met iemand die (erg) lastig is in de omgang? Loop je zelf vast op bepaalde punten in je leven? Of ben je geïnteresseerd in (disfunctionele) persoonlijkheid, vanuit je studie of werk? Dan is dit boek heel interessant.

ons oordeel in beeld

opbouw van dit boek over persoonlijkheid

Het boek begint met een verhelderende uitleg over het verschil tussen mensen die daadwerkelijk een persoonlijkheidsstoornis hebben, en mensen die misschien hier en daar wat trekjes van zo’n stoornis vertonen. Heel verhelderend, zeker omdat dat laatste voor vrijwel iedereen geldt. Grote kans dus, dat je jezelf herkent in sommige beschrijvingen. Het boek richt zich dus op de ‘normale’ of milde verschijningsvormen van persoonlijkheidstypes, en niet op de stoornissen.

Vervolgens geeft de schrijver in acht hoofdstukken een duidelijke beschrijving van een bepaald type persoonlijkheid, aan de hand van kenmerken, ‘natuurlijke vindplaatsen’ en manieren waarop het mis kan gaan. Elk hoofdstuk eindigt met ‘omgangsregels’. Hier vind je tips over wat je juist wél, en beter níet kunt kunt doen in het contact met mensen die deze persoonlijkheidskenmerken hebben. Het boek eindigt met een hoofdstuk over diagnose, oorzaken en behandelmogelijkheden voor als er wél sprake is van een persoonlijkheidsstoornis.

De persoonlijkheidsstijlen komen aan bod in een bepaalde, geclusterde volgorde. Als eerst de narcistische, theatrale, antisociale en borderline persoonlijkheid (‘lastpakken’). Vervolgens de afhankelijke, dwangmatige en vermijdende persoonlijkheid (‘angsthazen’). En ten slotte een aantal vreemde, excentrieke persoonlijkheden (‘buitenbeentjes’). Denk bij dit laatste aan paranoïde persoonlijkheid en waandenkbeelden.

Wat ik heel sterk – en leuk – vind aan het boek, is dat in de tekst op veel plaatsen nummers staan die verwijzen naar de tekeningen van Peter van Straaten. Op deze manier wordt het beschreven gedrag heel herkenbaar geïllustreerd, en daarmee makkelijker te vertalen naar de praktijk.

wetenschappelijke onderbouwing

De auteur, Willem van der Does, is hoogleraar klinische psychologie aan de Universiteit Leiden en is ook verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum (afdeling Psychiatrie). De persoonlijkheidsstijlen of -types die in dit boek worden beschreven zijn gebaseerd op een classificatiesysteem dat internationaal gebruikt wordt in de psychologie en de psychiatrie (de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM) en zijn dus wetenschappelijk onderbouwd.

hoe dit boek over persoonlijkheid gebruiken?

Dit boek is geen klassiek zelfhulpboek: het biedt geen concrete oefeningen en opdrachten. Wel geeft het veel nuttige tips om beter te leren omgaan met ‘lastige’ of ‘moeilijke’ mensen in je omgeving. Het boek is dus heel geschikt om meer (zelf-)inzicht te krijgen als het gaat om persoonlijkheid. Ik heb daarnaast zelf goede ervaringen met het boek in coachingstrajecten, om iemand meer inzicht te geven in het gedrag van anderen of zichzelf.