Het Geschenk

Het Geschenk van Edith Eger is een vervolg op haar boek De Keuze. Het is een praktische vertaling van dit boek naar levenslessen die kunnen helpen bij trauma verwerken. Vorig jaar kreeg ik De Keuze van een goede vriendin. Eger vertelt daarin open over haar leven waarin zij op 16-jarige leeftijd vanuit Hongarije naar Auschwitz wordt gedeporteerd met haar ouders en een zus. Zij overleeft ternauwernood, samen met haar zus. Ze wordt een bekend psychotherapeut in de VS, gespecialiseerd in traumaverwerking. In haar eerste boek verweeft zij de manier waarop ze geneest van haar eigen trauma’s op een persoonlijke manier in haar levensgeschiedenis. Toen ik eind 2020 hoorde dat haar nieuwe boek Het Geschenk was verschenen, heb ik het meteen aangeschaft.

Dit boek over trauma verwerken is geschikt voor een breed publiek, de levenslessen van Edith Eger raken aan de uitdagingen in ieders leven. Als je te maken hebt met trauma of een andere moeilijke gebeurtenis, is dit boek een aanrader. Het is ook een inkijkje in de spreekkamer van Dr. Eger de psychotherapeut. (Zwaar) getraumatiseerde cliënten passeren de revue en we zijn getuige van de interventiestijl van Eger. De ‘sleutels om jezelf te bevrijden’ zijn een verrijking voor de toolkit van psychologen, coaches en andere professionele hulpverleners.

Ons oordeel in beeld

Opbouw van Dit boek over trauma verwerken

Dit boek dat je kan helpen om trauma te verwerken bestaat uit een inleiding, 12 hoofdstukken, een slot- en een dankwoord. De ‘12 lessen die je leven kunnen redden’ behandelen elk een thema. Daarbij gaat het om thema’s als slachtofferrol, verwaarlozing, schuld en schaamte, wrok en onverwerkt verdriet. Elke les wordt afgesloten met een aantal ‘sleutels’ om jezelf te bevrijden van je ‘mentale gevangenissen’. De sleutels zijn korte stukjes tekst met praktische opdrachten. De concrete taken worden uitgelegd in combinatie met stimulerende boodschappen van de auteur.

Het boek is “een praktische handleiding over hoe ik mijn leven heb aangepakt en ben genezen, en wat ik met mijn cliënten tijdens mijn werk heb gedaan”. De auteur wil dat mensen denken: als zij het kan, dan kan ik het ook! Het boek is een vervolg op haar eerdere boek De Keuze. De Keuze kan je een indrukwekkende achtergrond geven bij Het Geschenk. Maar dit nieuwe boek is prima op zich staand te bestuderen.

De eigen levenservaringen van de auteur en casuïstiek (cliëntvoorbeelden) uit haar praktijk als psychotherapeut worden gebruikt om de levenslessen uit te leggen en te onderbouwen. We zien de auteur in haar rollen als moeder, echtgenote, psychotherapeut. Ook zien we haar als opgroeiende en ouder wordende vrouw in een turbulent leven met enorme uitdagingen. De auteur is open, persoonlijk en vrij in haar verteltrant. Ze deelt gul haar levenslessen en inzichten, waarbij ze blijk geeft van een grote liefde voor het leven en voor de worstelingen van ieder mens. Haar lessen zijn wijs en doorleefd. Het boek reikt uit naar ieder mens dat troost en kracht zoekt om een trauma te verwerken of met een moeilijke gebeurtenis om te gaan.

Wetenschappelijke onderbouwing

Edith Eger is klinisch psycholoog, ze promoveerde in 1978 aan de Universiteit van Texas. Sindsdien werkt ze in haar therapiekliniek in Californië en aan de Universiteit van Californië – San Diego. In de inleiding van dit boek legt ze uit dat haar aanpak is gebaseerd op vier psychologische principes. Daarbij gaat het om aangeleerde hulpeloosheid van Martin Seligman, de cognitieve gedragstherapie, onvoorwaardelijke positieve eigenwaarde van Carl Rogers en de overtuiging dat onze ergste ervaringen onze beste leerschool zijn. Deze overtuiging deelt zij met haar mentor, vriend en mede-Auschwitz-overlevende Viktor Frankl. Ze voegt daar aan toe: ‘Hoop stelt ons in staat in het heden te leven in plaats van het verleden, en het opent de deuren van onze mentale gevangenissen.’ In de verdere hoofdstukken maakt ze geen gebruik van verwijzingen naar onderzoek of literatuur. Ze brengt de principes tot leven door haar zelfreflecties en casuïstiek en interventies uit haar praktijk voor psychotherapie.

Hoe dit hulpboek te gebruiken?

De beschreven sleutels bevatten praktisch uitvoerbare oefeningen waar je goed zelf mee aan de slag kunt gaan. Toch zal dit niet in alle gevallen toereikend zijn. We zien in de hoofdstukken regelmatig cliënten van de auteur voorbij komen die alleen met ondersteuning van psychotherapie het leven weer op kunnen pakken. Niet vreemd gezien de grote thema’s van de 12 levenslessen. Dit boek biedt bruikbare handvatten, hoop en erkenning voor ondersteuning in het eigen leven. Als het moment van verandering daar is (aldus de auteur), dan kan ondersteuning door een professionele hulpverlener een belangrijke aanvulling zijn. De ‘sleutels om jezelf te bevrijden’ zijn daarnaast een verrijking voor de toolkit van psychologen, coaches en andere professionele hulpverleners. Voor mij is het boek ook inspirerend door de eclectische en intuïtieve aanpak van de auteur als therapeut die uit de cliëntvoorbeelden naar voren komt.